Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο

του Φρανσουά Οζόν
Φαμπρίς Λουσινί, Κρίστιν Σκοτ Τόμας, Εμανουέλ Σενιέ, Ντενί Μινοσέ, Ερντ Ούμχαουερ

Βραβείο FIPRESCI Φεστιβάλ Τορόντο
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας & Σεναρίου Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν


Ένα 16χρονο αγόρι προσπαθεί να τρυπώσει στο σπίτι ενός συμμαθητή του, για να εμπνευστεί να γράψει για την εργασία του στο σχολείο. Εντυπωσιασμένος από το ιδιότροπο αλλά χαρισματικό αγόρι, ο δάσκαλος του επαναπροσδιορίζει τη διάθεση του για διδασκαλία, αλλά η εισβολή προκαλεί μια σειρά από ανεξέλεγκτα γεγονότα.
Το Αγόρι στο Τελευταίο Θρανίο είναι εμπνευσμένο από το ισπανικό θεατρικό "The Boy in the Last Row" του Χουάν Μαγιόργκα.

ΜΙΑ ΑΠΟΨΗ : 

Τίτλοι έναρξης και η σταθερή κάμερα παρακολουθεί από μακριά την συνάθροιση των μαθητών στο προαύλιο του σχολείου, λίγο πριν εκείνοι εισέλθουν στην αίθουσα για μάθημα. Με μεγάλα γράμματα στον θεόρατο τοίχο του κτιρίου η μαρκίζα αποτίνει φόρο τιμής σε έναν σπουδαίο καλλιτέχνη: Λύκειο Γκιστάβ Φλομπέρ. Ουσιαστικά αυτή η πινακίδα που αναφέρεται στον κορυφαίο Γάλλο συγγραφέα, που τα κείμενα του γεφύρωσαν τον ρομαντισμό με τον ρεαλισμό, ορίζει αποξαρχής και την πορεία που θα ακολουθήσει η ταινία που έπεται. Ένα παραμύθι? Μια φαντασίωση? Μια πραγματική ανάμνηση? Ή μια κοροϊδία? Όποιον από όλους αυτούς τους πιθανούς χαρακτηρισμούς επιλέξει στο φινάλε του Dans La Maison ο θεατής - έχοντας δυνατότητα να δικαιολογήσει απόλυτα την όποια άποψη του δια μέσου του σεναρίου - για ένα πράγμα θα είναι βέβαιος. Πως τέτοια περίτεχνη κινηματογραφική αφήγηση, μόνον ένας ικανότατος οτέρ θα ήταν άξιος να του σερβίρει...

Έναρξη της καινούργια σχολικής χρονιάς και ο Κύριος Ζερμέν, καθηγητής φιλολογίας στο λύκειο των προαστίων, νιώθει την βαριεστημάρα της επανάληψης να τον κυριεύει, καλούμενος να διδάξει μαθητές με περιορισμένα ενδιαφέροντα και ακόμη πιο περιορισμένο λεξιλόγιο και εκφράσεις. Ώσπου, προς μεγάλη του έκπληξη, διορθώνοντας τις παντελώς αδιάφορες εκθέσεις των σπουδαστών, θα βρεθεί μπροστά σε ένα γραπτό με υψηλές συγγραφικές ικανότητες και ανάπτυξη στον λόγο, υπογεγραμμένο από τον 16χρονο Κλοντ, έναν από τους λιγότερο επιφανείς μαθητές του, που περιγράφει με πλήρη λεπτομέρεια, αλλά κριτική άποψη, την επίσκεψη στο μεσοαστικό σπίτι του καλύτερου του φίλου.

Το ζήτημα είναι πως την στιγμή της κορύφωσης στο κείμενο του, ο χαρισματικός έφηβος γραφιάς, πετάει την μαγική λεξούλα "Συνεχίζεται", ένα στοιχείο που αυτομάτως θα εξάψει την περιέργεια του δασκάλου για το ποια ακριβώς μπορεί να είναι η συνέχεια του μυθιστορήματος του στην επόμενη έκθεση - κεφάλαιο. Δίχως να καταφέρνει ο εκπαιδευτικός να διακρίνει, αν όλα όσα διαβάζει στην κόλλα, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ή είναι προϊόν της φαντασίας του πιτσιρίκου, θα δείξει (αν και ποτέ δεν θα το παραδεχτεί) γοητευμένος με την μέθοδο στοιχειοθέτησης των φράσεων του, παίρνοντας τον υπό την εποπτεία του, φυσικά έχοντας ένα και μοναδικό κέρδος. Σύντομα να πάρει στα χέρια του το νέο αγωνιώδες chapter της ιστορίας, που όπως πάντα θα τον αφήνει με τον τελικό άγχος του A Suivre.

Το κακό για εκείνον, τον δίχως πάθος για το λειτούργημα του, χωρίς κανένα ερωτικό ενδιαφέρον και αποτυχημένο σε κάθε προσπάθεια ανέλιξης πάνω στο στοιχείο του διανοούμενο, είναι πως έχει την εντύπωση πως μέσα από τις συμβουλές που δίνει στον επίδοξο Φλομπέρ, κατευθύνει και την πορεία της ίντριγκας. Χωρίς να αντιλαμβάνεται πως ο μικρός, έχει πάρει χαμπάρι την ηδονοβλεπτική διάθεση να εισέλθει κι εκείνος μέσα στο σπίτι της τριμελούς φαμίλιας, προκειμένου να παρακολουθήσει ως αόρατος επισκέπτης τις κινήσεις τους και ολοένα ανεβάζει τους πιπεράτους τόνους της (ντεμέκ για αληθινής?) νουβέλας. Συναρπαστικό και συνάμα παιχνιδιάρικο είναι το στήσιμο της κάμερας του ζωηρού παιδιού του φραντσέζικου σινεμά, Francois Ozon, που με ευρηματικό τρόπο, μιξάρει τον δεδομένο ρεαλισμό με τα όμορφα γραμμένα (σε διάφορους τόνους, γλαφυρούς, ερωτικούς, κοινωνικούς, μέχρι και ακραίου θρίλερ) λόγια, εξελίσσοντας συνάμα τους μπουρζουά χαρακτήρες που επεξεργάζεται.

 Έχοντας πάντοτε στο επίκεντρο τον διαταραγμένο Μεσιέ Ζερμέν, που την έως και αντιπαθητική, όσο ο χρόνος κυλά, φιγούρα του, ερμηνεύει ο εξαιρετικός και πάλι Fabrice Luchini, ηθοποιός που μέσα από την τεράστια θεατρική του καριέρα, ξέρει πολύ καλά πως να μοιράζει τις αστείες και τις σοβαρές του εκφράσεις. Πέραν του αξιοπρεπή μικρού Ernst Umhauer, που κρατά τον ρόλο του ανερχόμενου σκανδαλοθήρα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συνύπαρξη μετά από 20 ολόκληρα χρόνια (ποτέ όμως στο ίδιο καρέ) του ηδονικού ντουέτου του Polanskiκού Bitter Moon, δηλαδή της σαν το παλιό καλό κρασί Thomas και της εμφανώς σπασμένης Seigner, με την πρώτη να δίνει μια επιπλέον χιουμοριστική και σαρκαστική νότα στο στόρι. Ένα σενάριο που αισθάνομαι - για να μην πω είμαι πεπεισμένος - πως ο Woody Allen ήδη ζηλεύει που δεν το επέλεξε (από το βιβλίο του Ισπανού Juan Mayorga) να το διασκευάσει προς ίδιον όφελος.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΕΡΒΟΠΟΥΛΟΣ www.lessthanzervo.blogspot.gr